W 2008 roku została przeprowadzona konserwacja i restauracja "Mszału włocławskiego", cennego zabytku polskiego piśmiennictwa i iluminatorstwa. Prace konserwatorskie przeprowadzono dzięki staraniom właściciela obiektu Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku, przy współpracy Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Warszawie oraz dzięki finansowemu wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Rękopis na pergaminie powstał prawdopodobnie w końcu XV wieku w środowisku krakowskim z przeznaczeniem dla katedry Wniebowzięcia NMP we Włocławku. Dekorację malarską kart przypisuje się Mistrzowi Pontyfikału Fryderyka Jagiellończyka i datuje na około 1490 r. Zachowało się sześć inicjałów z floraturami na marginesach, w tym dwa figuralne - z przedstawieniem miniaturowym Chrystusa Bolesnego (Vir Dolorum) oraz z przedstawieniem Chrystusa jako Zbawcy świata (Salvator mundi). 
W trakcie swej wielosetletniej historii mszał był intensywnie użytkowany. Analiza technologiczna wykazała, że w swoich dziejach kodeks był trzykrotnie oprawiany. W trakcie drugiej oprawy w 1556 roku zostały obcięte brzegi kart, przez co zubożona została dekoracja malarska marginesów. Dodane zostały także karty papierowe w miejsce brakujących pergaminowych. Po wprowadzeniu nowej liturgii potrydenckiej mszał został prawdopodobnie złożony w Bibliotece Kapitulnej, gdzie uległ zniszczeniu na skutek zawilgocenia i działalności mikroorganizmów. Kolejna oprawa mszału pochodziła z 1896 roku. Była to wtórna oprawa biblioteczna, w półskórek. Oprawa ta w pewien sposób zabezpieczyła obiekt, zupełnie jednak nie korespondowała z charakterem XV-wiecznego rękopisu.
Przeprowadzona obecnie konserwacja i restauracja mszału miała charakter kompleksowy. Prace przeprowadzili dr Weronika Liszewska oraz dr Jacek Tomaszewski, z Katedry Konserwacji i Restauracji Starych Druków i Grafiki na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Warszawie. Zabytek miał rozległe ubytki pergaminowych i papierowych kart, powstałe głównie na skutek działania mikroorganizmów. Atramenty, warstwa malarska i zdobienia złotem płatkowym straciły spoistość i wielu miejscach uległy otarciu. Miniatury, dekoracja florystyczna i inicjały oraz warstwa rękopiśmienna wymagały przeprowadzenia konsolidacji. 
Ze względu na charakter zniszczeń, powstałych na skutek działania mikroorganizmów, konieczne było zastąpienie tradycyjnych metod uzupełnień ubytków pergaminowego podłoża, metodami z zastosowaniem mas wytworzonych z włókien kolagenowych i celulozowych. Do uzupełniania kart zastosowano metodę specjalnie opracowaną na ASP w Warszawie. 
Wykonano także nową oprawę mszału, tym razem w stylu epoki. W ramach prac przeprowadzono szereg badań iluminowanego rękopisu, obejmujących analizę jego stanu zachowania oraz technologii wykonania.
Weronika Liszewska, Jacek Tomaszewski